Jak określić rodzaj gruntu i poziom wody gruntowej przed zastosowaniem Systemu Bezpieczny Fundament Icopal?

Nadesłane pytanie

Jesienią rozpoczynam budowę własnego domu. Prace rozpocznę oczywiście od robót ziemnych i fundamentowych. Budynek będzie częściowo podpiwniczony. Chciałem skorzystać z Systemu Bezpieczny Fundament Icopal. Szczególnie zainteresowałem się samodzielnym zaprojektowaniem izolacji fundamentu, ponieważ projekt który będę realizował nie precyzuje szczegółowo zabezpieczenia piwnic, a i projektant adaptujący projekt sprawę izolacji potraktował marginalnie.

Natrafiłem na „Edytor Rozwiązań Systemu Bezpieczny Fundament Icopal”, ale mam niestety problem z prawidłowym doborem warunków gruntowych oraz poziomu wody na mojej działce – a od tych parametrów, jak się zorientowałem, zależy bardzo wiele jeśli chodzi o prawidłowy dobór ostatecznego rozwiązania. Bardzo proszę o informację:

  • jak określić rodzaj gruntu i co zrobić jeśli ziemia na mojej działce składa się w dużej części z gruzu (był tam kiedyś budynek, który został wyburzony)?

  • jak w miarę poprawnie określić poziom wody gruntowej?

Odpowiedź Icopal

Szanowny Panie,

Na wstępie dziękuję za zaufanie jakim nas Pan obdarzył wybierając zaprojektowany przez Icopal System Bezpieczny Fundament. Zapewniam, że ostatecznie wybrane rozwiązanie spełni wszystkie oczekiwania – pod warunkiem wszakże, że warunki gruntowo-wodne o których Pan wspomniał określi Pan tak precyzyjnie jak to możliwe. Korzystając z „Edytora Rozwiązań Systemu Bezpieczny Fundament Icopal” można dobrać rozwiązanie izolacji części podziemnych obiektu budowlanego odpowiadając na kilka prostych, ale bardzo istotnych pytań.

Zanim wszakże przystąpi Pan do zaprojektowania rozwiązania hydroizolacji i termoizolacji fundamentów, powinien Pan odpowiedzieć sobie na pytanie: czy dom zlokalizowany będzie na terenie zagrożonym promieniowaniem radonowym? Ponieważ gaz ten jest bardzo szkodliwy dla zdrowia ludzkiego, zaprojektowaliśmy specjalne rozwiązania zabezpieczające przed wpływem tego gazu na wnętrza obiektu, a tym samym na ludzi tam przebywających. Aby precyzyjnie określić czy Pana dom leży na terenie zagrożonym, najlepiej aby zwrócił się Pan z tym pytaniem do lokalnego geodety lub geologa. Jeśli okaże się, że istnieje wysokie prawdopodobieństwo zlokalizowania Pana domu na terenie zagrożonym, to proszę zdecydować się na rozwiązanie które przewiduje ochronę antyradonową budynku.

Z pierwszym pytaniem mam nadzieję, nie będzie żadnych problemów. Ponieważ Pana dom jest częściowo podpiwniczony to proponuję, aby „podzielił” Pan zabezpieczenie domu na dwie części: na zabezpieczenie części niepodpiwniczonej, i zabezpieczenie części podpiwniczonej. Mogą one bowiem znacznie różnić się pod względem doboru produktów Systemu – szczególnie w kontekście poziomu wody gruntowej. Zatem w „Edytorze” proszę wybrać dla części podpiwniczonej przycisk „1”, a dla niepodpiwniczonej przycisk „2”.

Drugie pytanie jest bardzo istotne. Powinien Pan z możliwie najlepszym przybliżeniem określić rodzaj gruntu, na którym będzie posadowiony obiekt. Z punktu widzenia zabezpieczenia obiektu przed wodą gruntową najbardziej istotny jest parametr spoistości gruntu. Grunt spoisty (np. glina) filtruje wodę gruntową bardzo wolno, przez co ściany fundamentowe narażone są na stały kontakt z wilgocią. Z kolei grunty mało spoiste (przepuszczalne, np. piaski) filtrują wodę gruntową bardzo szybko – ściany fundamentowe mają z wodą gruntową styczność przez stosunkowo krótki okres czasu. Jeśli natomiast w wykopie znajdują się grunty różne (np. nawiezione z innych terenów), to warto zasięgnąć porady geologa i zlecić profesjonalne badanie gruntu – powie nam ono precyzyjnie z jakimi gruntami mamy do czynienia w przyszłym wykopie pod ławy fundamentowe. Badanie takie również odpowie na pytanie o nośność gruntu, co umożliwi projektantowi dobór odpowiedniej szerokości ław fundamentowych, a to z kolei zapobiegnie osiadaniu budynku i ewentualnemu pękaniu ław. Badanie geologiczne odpowie również bardzo precyzyjne na pytanie o poziom lustra ustabilizowanego wody gruntowej. Zachęcam do zlecenia takiego badania – jego koszt nie powinien zrujnować budżetu budowy.

Trzecie pytanie – chyba najistotniejsze – dotyczy poziomu wody gruntowej, czyli poziomu wody w gruncie ustabilizowanej na ściśle określonym poziomie. Z odpowiedzią na to pytanie jest najwięcej problemu. Zawsze należy przyjąć najwyższy w ciągu roku (a najlepiej w okresie kilku ostatnich lat) poziom wody pod powierzchnią terenu. Nie powinno być z tym problemu, jeśli w pobliżu działki jest zlokalizowana studnia i życzliwi sąsiedzi zechcą nas poinformować o jej poziomie w ciągu roku. Niestety mogą się zdarzyć i takie niespodzianki, że u sąsiada – którego studnia jest 100-200 m od naszej działki – lustro wody jest niskie... a na naszej działce dużo wyższe. Poziom wody w gruncie niestety nie jest linią poziomą – układa się w zależności od budowy geologicznej gruntu. Jeśli ma Pan jakiekolwiek wątpliwości co do poziomu wody gruntowej proszę zlecić to badanie geologowi. Po wywierceniu jednego otworu będzie on w stanie odpowiedzieć precyzyjnie na pytanie o jej poziom.

W Pana przypadku konieczne jest precyzyjne określenie jej poziomu z uwagi na częściowe podpiwniczenie obiektu. Zdecydowanie najtrudniejszy przypadek występuje wtedy, gdy zamierzamy wykonywać budynek podpiwniczony, a poziom wody gruntowej jest stale lub czasowo powyżej poziomu przyszłej posadzki piwnic. Należy wtedy przewidzieć specjalny sposób zabezpieczenia budynku, a wiąże się to również ze specjalnie zaprojektowaną konstrukcją budynku. Rozwiązanie takie jest oczywiście również przewidziane przez System Bezpieczny Fundament Icopal.

Pytanie czwarte dotyczy sposobu konstruowania ściany piwnicznej (jedno-, dwu-, lub trójwarstwowa). Myślę, że odpowiedź na to pytanie jest bardzo prosta i nie sprawi Panu żadnych trudności.

Dokonanie kompletnego wyboru w tabeli Edytora zawęzi listę możliwych rozwiązań do takich, które spełniają oczekiwania. Aby do końca precyzyjnie odpowiedzieć na sposób rozwiązania zabezpieczeń, należy jeszcze ustalić za pomocą jakiego rodzaju materiału termoizolacyjnego będą zabezpieczone ściany fundamentowe. Do wyboru są rozwiązania ze styropianem ekspandowanym EPS, styropianem ekstrudowanym XPS oraz, w niektórych rozwiązaniach, pianką PIR (System nie przewiduje stosowania wełny mineralnej). Po wyborze rodzaju termoizolacji może Pan zapoznać się z precyzyjnym rysunkiem technicznym rozwiązania.

Życzę powodzenia i satysfakcji w samodzielnym zaprojektowaniu zabezpieczeń części podziemnych domu. Dla ostatecznego upewnienia się co do poprawności dokonanego wyboru proponuję skonsultować się z projektantem obiektu, i wpisać numer rozwiązania projektowego Systemu Bezpieczny Fundament Icopal do projektu technicznego domu oraz dziennika budowy.