Zabezpieczenie podziemnych części budynku od podstaw - czyli podstawowe informacje o tym, co należy wziąć pod uwagę przed rozpoczęciem budowy

Nadesłane pytanie

Jestem na etapie przymiarek do budowy domu. Zapewne niejednokrotnie spotkaliście się z takimi osobnikami, jak ja... Naczytałem się książek, artykułów, opracowań, „oblazłem” cały Internet i uznałem... że w dalszym ciągu niewiele wiem. Wdzięczny więc będę za usystematyzowanie mojej wiedzy. Jednego jestem pewien: fundamenty chcę zrobić według Waszych wytycznych. Proszę więc na początek o trochę wiedzy na ten temat.

Odpowiedź Icopal

Szanowny Panie,

Głównym zagrożeniem dla podziemnych części budynków jest woda gruntowa. To ona potrafi znaleźć najmniejszą szczelinę i przedostać się do wnętrza piwnic, zawilgocić istniejące ściany fundamentowe, i doprowadzić do powstawania grzybów i pleśni wewnątrz budynku. Wszystkie czynione zabezpieczenia w postaci izolacji powłokowych z mas bitumicznych, warstw specjalistycznych pap asfaltowych, drenażu budynku – mają jedno podstawowe zadanie: nie dopuścić do wniknięcia wody wewnątrz struktury budynku. Woda gruntowa wnikając do wnętrza ściany fundamentowej powoduje, że znacznie obniża się termoizolacyjność przegrody budowlanej. W rezultacie na powierzchni ściany wewnątrz pomieszczenia potęguje się skraplanie pary wodnej zawartej w powietrzu – stwarza to wyśmienite warunki do wzrostu grzybów i pleśni.

Woda ma również zdolność do podnoszenia się w murze na znaczne wysokości, wykorzystując zjawisko podciągania kapilarnego w wąskich szczelinach materiałów budowlanych. W rezultacie ściany nadziemia posiadające uszkodzoną izolację poziomą (lub nieposiadające jej wcale) potrafią zostać zawilgocone nawet do wysokości jednej kondygnacji. Można temu zaradzić w bardzo prosty sposób – stosując izolację poziomą na wysokości ok. 30 cm nad powierzchnią terenu. Izolacja ta powinna być wykonana z jednej warstwy papy asfaltowej, najlepiej na osnowie z włókniny poliestrowej, która zapewni współpracę papy z ewentualnie osiadającymi ścianami fundamentowymi.

Projektowanie każdego obiektu budowlanego powinno być poprzedzone wykonaniem aktualnych badań gruntowo–wodnych, wykonanych przez wykwalifikowaną firmę geotechniczną. Najistotniejsza jest informacja o poziomie ustabilizowanego lustra wody gruntowej.

Jeśli poziom wody gruntowej znajduje się głęboko poniżej poziomu posadowienia ław fundamentowych, to części podziemne budynku będą w przyszłości narażone jedynie na krótkotrwałe oddziaływanie wody opadowej filtrowanej przez grunt, aż do ustabilizowanego poziomu lustra wody gruntowej. Aby zabezpieczyć się przed tego rodzaju zagrożeniem należy wykonać hydroizolację powłokową – wystarczy zabezpieczyć ściany masą bitumiczną w kilku warstwach.

Inaczej sprawa się przedstawia jeśli poziom wody gruntowej jest wyższy i w pewnych okresach roku – na przykład w okresie wiosennych roztopów czy jesiennej słoty – woda gruntowa potrafi się wtedy podnieść na wyższy poziom, zagrażając piwnicom budynku czy ścianom fundamentowym. Wtedy konieczne jest zastosowanie hydroizolacji wzmocnionej, wykonywanej z jednej lub dwóch warstw pap asfaltowych.

Jeszcze gorsza sytuacja występuje, jeśli poziom wody gruntowej jest stale na bardzo wysokim poziomie. Posadawianie budynków podpiwniczonych na takim terenie powinno być ograniczone do minimum – a jeśli nie da się tego uniknąć, to architekt na etapie projektowania budynku powinien przewidzieć hydroizolację w postaci wanny zewnętrznej szczelnej. Jakiekolwiek działania mające na celu poprawienie hydroizolacji budynków w późniejszym okresie zazwyczaj nie przynoszą pożądanych rezultatów.

W wypadku każdego z powyżej opisanych rozwiązań zabezpieczenia hydroizolacyjne pełnią funkcję biernej linii obrony przed wodą gruntową. Ich poprawność wykonania, jak również dobór odpowiednich materiałów hydroizolacyjnych, warunkują zatrzymanie wody gruntowej na linii zastosowania materiałów hydroizolacyjnych. Jednak wraz ze wzrostem głębokości w gruncie – ciśnienie wody gruntowej wzrasta. Aby nie doszło do przesiąkania wody – szczególnie na większych głębokościach – warto zastosować drenaż opaskowy budynku, czyli swego rodzaju aktywną linię obrony przed woda gruntową. Drenaż odbiera nadmiar wody z gruntu i odprowadza ją systemem rur drenarskich do odbiorników zewnętrznych: studni chłonnych, cieków wodnych, strumieni, jezior.

W zagrożeniu przed wodą gruntową istotną rolę odgrywa również rodzaj gruntu, w którym posadowiony jest budynek. Grunty przepuszczalne takie jak np. piaski zatrzymują wodę gruntową w swojej strukturze przez bardzo krótki okres czasu – liczony raczej w godzinach, a nie w dniach. Przez to oddziaływanie wody gruntowej na części podziemne budynku jest bardzo krótkie. Inaczej sprawa przedstawia się z gruntami spoistymi, czyli np. z gliną – zatrzymują one wodę gruntową przez bardzo długi okres czasu – czasami przez całe miesiące – narażając fundamenty na stały, długotrwały kontakt z wodą gruntową.

Biorąc te wszystkie uwarunkowania pod uwagę stworzyliśmy System Bezpieczny Fundament Icopal. Zabezpiecza on podziemne części obiektu budowlanego (jak również konstrukcyjne założenia budynku) przed wodą gruntową kompleksowo – przy wstępnym określeniu warunków brzegowych rozwiązania hydroizolacyjnego uwzględniającego rodzaj gruntu i poziom wody gruntowej.

Aby zapewnić prawidłowe działanie biernej i aktywnej linii obrony fundamentu i podziemnych części budynku, System Bezpieczny Fundament Icopal oferuje zestaw perfekcyjnie dobranych i wzajemnie uzupełniających się produktów. Aby stworzyć bierną linię obrony w przypadku gdy woda gruntowa nie wywiera parcia hydrostatycznego – System oferuje wysokomodyfikowaną masę Siplast Fundament Szybka Izolacja SBS. W przypadku gdy woda kontaktuje się z fundamentem przez dłuższy czas – należy zastosować specjalistyczną papę produkowana z myślą o zabezpieczeniu fundamentów – Fundament Szybki Profil SBS, a na terenach zagrożonych promieniowaniem radonowym – Fundament Antyradon Szybki Profil SBS. Aktywna linia obrony to mata drenarska spełniająca funkcje ochrony mechanicznej hydroizolacji oraz funkcje drenarską – Icodren 10 szybki Drenaż SBS. Zabezpieczeniu murów piwnic i wnętrz budynku przed koloniami grzybów pleśniowych zapewnia – preparat Grzybo–Izol Mur, zaś funkcję uszczelniania wszelkiego rodzaju spękań i dylatacji pełni wysokomodyfikowana taśma z kauczuku SBS z dodatkiem bitumu – Siplast Kit Szybka Izolacja SBS. Całość oferty dopełnia płyta termoizolacyjna TERMOPIR zapewniająca znakomite parametry termoizolacyjne. Płyty termoizolacji należy kleić do zagruntowanego za pomocą Siplast Primer Szybki Grunt SBS podłoża za pomocą specjalistycznego kleju bitumicznego – Siplast Klej Szybki Styk SBS.

Prawidłowy wzajemny układ wszystkich tych produktów zapewnia szczelnie zaizolowany i ocieplony fundament. System BFI w „Edytorze Rozwiązań Systemu Bezpieczny Fundament Icopal” dostępnym na naszej stronie internetowej proponuje prawidłowy dobór tych wszystkich produktów i prawidłowe ich ułożenie względem siebie na elementach podziemnych budynku.

Mamy nadzieję, że tak zaprojektowany fundament sprosta wszelkim zagrożeniom na które jest narażony i da pełną satysfakcję jego użytkownikom.